Panarchy voorbeeld Panarchy werkblad
Panarchy - Voorbeeld en werkblad voor het analyseren van systeemveranderingen

Wat wordt mogelijk gemaakt?

Je ontdekt hoe systemen zich ontwikkelen en veranderen. Je ziet patronen van groei, stabiliteit, vernieuwing en transformatie. Dit helpt je om kansen te spotten voor verandering en groei in je eigen systeem.

Structurele Elementen

  1. Uitnodiging structureren

    • Nodig iedereen uit om een systeem te onderzoeken
    • Kijk naar hoe het systeem zich ontwikkelt
    • Ontdek waar verandering mogelijk is

  2. Hoe de ruimte is gerangschikt en welke materialen nodig zijn

    • Flexibele ruimte waar je kunt bewegen
    • Whiteboards of flipcharts om te tekenen
    • Post-its en stiften om ideeën vast te leggen
    • Timer om de tijd bij te houden

  3. Hoe participatie wordt verdeeld

    • Eerst denk je zelf na
    • Dan praat je in kleine groepjes
    • Tot slot deel je met iedereen

  4. Hoe groepen zijn samengesteld

    • Begin alleen
    • Dan in groepjes van 3-5
    • Eindig met de hele groep

  5. Volgorde van stappen en tijdsindeling

    1. Introductie van het idee (10 minuten)
    2. Eerst zelf nadenken (15 minuten)
    3. In groepjes bespreken (20 minuten)
    4. Met iedereen delen (15 minuten)
    5. Afsluiten en volgende stappen (10 minuten)

Waarom? Doeleinden

  • Je begrijpt hoe systemen werken - zie de patronen
  • Je herkent ontwikkelingsfasen - weet waar je staat
  • Je spot kansen voor verandering - ontdek mogelijkheden
  • Je denkt in systemen - zie het grote plaatje
  • Je plant vooruit - maak betere keuzes

Tips & Valkuilen

  • Kies een systeem dat je kent - maak het persoonlijk
  • Wees concreet in je analyse - maak het tastbaar
  • Vermijd te simpele antwoorden - omarm complexiteit
  • Blijf open voor verrassingen - leer van wat je ziet
  • Schrijf je inzichten op - behoud wat je leert

Riffs & Variaties

  • Focus op één ontwikkelingsfase - verdiep je inzicht
  • Combineer met andere structuren - versterk het effect
  • Gebruik tekeningen en modellen - maak het visueel

Voorbeelden

  • Bij organisatieontwikkeling - groei als team
  • Bij ecosysteemanalyse - begrijp de natuur
  • Bij community ontwikkeling - bouw samen

Bronnen

Attributie: Liberating Structure ontwikkeld door Henri Lipmanowicz en Keith McCandless

Duur: 45-60 min