Duur: 10-15 min

Wat wordt mogelijk gemaakt?

Met deze structuur krijg je iedereen mee in het gesprek, of je groep nu klein of groot is. Je haalt snel meer en betere ideeën op, omdat je gebruik maakt van ieders kennis en creativiteit. Het gesprek verloopt soepel en open, en de beste ideeën komen vanzelf bovendrijven. Het mooie is: omdat mensen zelf met de ideeën komen, voelen ze zich er ook verantwoordelijk voor. Je hoeft dus niet achteraf nog mensen te overtuigen!

Structurele Elementen

  1. Uitnodiging structureren

    Start met een concrete vraag over het probleem of de uitdaging waar je mee zit:

    Welke mogelijkheden zie je om dit aan te pakken?
    Hoe zou jij dit oplossen?
    Welke ideeën of acties heb je?
    Wat is jouw advies?

  2. Hoe de ruimte is gerangschikt en welke materialen nodig zijn

    • Je kunt dit met elke groepsgrootte doen
    • Zorg dat mensen in tweetallen en viertallen kunnen zitten
    • Tafels en stoelen zijn handig, maar niet nodig
    • Pen en papier om ideeën op te schrijven

  3. Hoe participatie wordt verdeeld

    • Iedereen doet mee (behalve meestal de begeleider)
    • Iedereen krijgt evenveel kans om bij te dragen

  4. Hoe groepen zijn samengesteld

    Je werkt in stappen: eerst alleen, dan per twee, dan per vier en tot slot met de hele groep

  5. Volgorde van stappen en tijdsindeling

    • Eerst: denk in stilte na over de vraag (1 minuut)
    • Dan: deel je ideeën met je buur (2 minuten)
    • Daarna: bespreek in viertallen en bouw verder op elkaars ideeën (4 minuten)
    • Tot slot: deel de beste ideeën met de hele groep (5 minuten)

Waarom? Doeleinden

  • Iedereen denkt actief mee over oplossingen
  • Voorkom dat enkele mensen het gesprek domineren
  • Maak het veilig voor iedereen om zich uit te spreken
  • Geef ruimte aan mensen die liever eerst nadenken
  • Zorg dat ideeën goed doordacht zijn voor ze gedeeld worden
  • Werk op een natuurlijke manier toe naar gedeelde inzichten

Tips & Valkuilen

  • Begin altijd met die minuut stilte - dit is essentieel
  • Vraag mensen hun ideeën op te schrijven tijdens het stille deel
  • Gebruik een belletje of ander geluid om de overgangen aan te geven
  • Hou je aan de tijden, doe liever een extra ronde als dat nodig is
  • Bij grote groepen: laat maximaal 3-4 ideeën delen in de grote groep
  • Vraag iemand om niet-gedeelde ideeën te verzamelen in grote groepen
  • Laat elke groep één nieuw inzicht delen, geen herhalingen
  • Hou het bedenken van ideeën en de groepsdiscussie gescheiden
  • Oordeel nog niet, maak ideeën zichtbaar, probeer nieuwe dingen
  • Als de energie zakt, wissel dan van werkvorm
  • In de grote groep: één gesprek tegelijk
  • Te weinig diepgang? Doe gewoon nog een ronde!

Riffs & Variaties

  • Teken of schets de ideeën die uit de groepen komen
  • Gebruik post-its in de tweede en derde ronde
  • Gebruik de ideeën direct in andere werkvormen zoals Design Storyboards of Improv Prototyping
  • Werk van vier naar acht mensen als je naar consensus toe wilt (Octopus-variant)

Voorbeelden

  • Na een presentatie om rijke feedback te krijgen
  • Om vastgelopen vergaderingen nieuw leven in te blazen
  • Bij de start van een vergadering om direct iedereen te betrekken
  • Om problemen aan te pakken of nieuwe kansen te verkennen
  • Om uit een vastgelopen discussie te komen
  • Als alternatief voor top-down besluitvorming
  • Voor groepen waar de leider te veel invloed heeft

Bronnen

Attributie: Liberating Structure ontwikkeld door Henri Lipmanowicz en Keith McCandless